V
主页
韩愈《争臣论》:25岁点评当代名士,造就了一代诤臣
发布人
作品又名《诤臣论》。该文采取问答形式,在形成辩论过程中,逐步推出作者的观点。《争臣论》是一篇从当时的政治出发、有的放矢的重要论文,其中,评论的人是真人,事也是真事。韩愈本人直言不讳地发表了意见,表现了敢于面对现实、并且评论当时对于“所有者缺位”所形成的民风不振、朝政不清、税收下降、官员腐败等政治现状的进行政治建议。 《争臣论》针对德宗时谏议大夫阳城,不认真履行自己的职责,身为谏官却不问政事得失的不良表现,用问答的形式,对阳城的为人和行事进行直截了当的批评,指出为官者应当认真对待自己的官职,忠于职守,不能敷衍塞责,得过且过。 本文写于唐德宗贞元八年,韩愈时年二十五岁,刚刚考中进士,已经可见其年轻有为,见识词采俱不凡。由于文章有的放矢,确实也使阳城改变了自己的作风。三年后,佞臣裴延龄诬告宰相陆贽,阳城上疏力谏,为陆贽伸冤,且极言裴延龄之非,终究使裴延龄不得为相。后来虽然因为不得皇帝欢心而左迁道州刺史,但所到之处皆有善政。本文可以说是真的发挥了激励作用。 原文: 争臣论 唐代-韩愈 或问谏议大夫阳城于愈,可以为有道之士乎哉?学广而闻多,不求闻于人也。行古人之道,居于晋之鄙。晋之鄙人,熏其德而善良者几千人。大臣闻而荐之,天子以为谏议大夫。人皆以为华,阳子不色喜。居于位五年矣,视其德,如在野,彼岂以富贵移易其心哉? 愈应之曰:是《易》所谓恒其德贞,而夫子凶者也。恶得为有道之士乎哉?在《易·蛊》之“上九”云:“不事王侯,高尚其事。”《蹇》之“六二”则曰:“王臣蹇蹇,匪躬之故。”夫亦以所居之时不一,而所蹈之德不同也。若《蛊》之“上九”,居无用之地,而致匪躬之节;以《蹇》之“六二”,在王臣之位,而高不事之心,则冒进之患生,旷官之刺兴。志不可则,而尤不终无也。今阳子在位,不为不久矣;闻天下之得失,不为不熟矣;天子待之,不为不加矣。而未尝一言及于政。视政之得失,若越人视秦人之肥瘠,忽焉不加喜戚于其心。问其官,则曰谏议也;问其禄,则曰下大夫之秩秩也;问其政,则曰我不知也。有道之士,固如是乎哉?且吾闻之:有官守者,不得其职则去;有言责者,不得其言则去。今阳子以为得其言乎哉?得其言而不言,与不得其言而不去,无一可者也。阳子将为禄仕乎?古之人有云:“仕不为贫,而有时乎为贫。”谓禄仕者也。宜乎辞尊而居卑,辞富而居贫,若抱关击柝者可也。盖孔子尝为委吏矣,尝为乘田矣,亦不敢旷其职,必曰“会计当而已矣”,必曰“牛羊遂而已矣”。若阳子之秩禄,不为卑且贫,章章明矣,而如此,其可乎哉? 或曰:否,非若此也。夫阳子恶讪上者,恶为人臣招其君之过而以为名者。故虽谏且议,使人不得而知焉。《书》曰:“尔有嘉谟嘉猷,则人告尔后于内,尔乃顺之于外,曰:斯谟斯猷,惟我后之德”若阳子之用心,亦若此者。 愈应之曰:若阳子之用心如此,滋所谓惑者矣。入则谏其君,出不使人知者,大臣宰相者之事,非阳子之所宜行也。夫阳子,本以布衣隐于蓬蒿之下,主上嘉其行谊,擢在此位,官以谏为名,诚宜有以奉其职,使四方后代,知朝廷有直言骨鲠之臣,天子有不僭赏、从谏如流之美。庶岩穴之士,闻而慕之,束带结发,愿进于阙下,而伸其辞说,致吾君于尧舜,熙鸿号于无穷也。若《书》所谓,则大臣宰相之事,非阳子之所宜行也。且阳子之心,将使君人者恶闻其过乎?是启之也。 或曰:阳子之不求闻而人闻之,不求用而君用之。不得已而起。守其道而不变,何子过之深也? 愈曰:自古圣人贤士,皆非有求于闻用也。闵其时之不平,人之不义,得其道。不敢独善其身,而必以兼济天下也。孜孜矻矻,死而后已。故禹过家门不入,孔席不暇暖,而墨突不得黔。彼二圣一贤者,岂不知自安佚之为乐哉诚?畏天命而悲人穷也。夫天授人以贤圣才能,岂使自有余而已,诚欲以补其不足者也。耳目之于身也,耳司闻而目司见,听其是非,视其险易,然后身得安焉。圣贤者,时人之耳目也;时人者,圣贤之身也。且阳子之不贤,则将役于贤以奉其上矣;若果贤,则固畏天命而闵人穷也。恶得以自暇逸乎哉? 或曰:吾闻君子不欲加诸人,而恶讦以为直者。若吾子之论,直则直矣,无乃伤于德而费于辞乎?好尽言以招人过,国武子之所以见杀于齐也,吾子其亦闻乎? 愈曰:君子居其位,则思死其官。未得位,则思修其辞以明其道。我将以明道也,非以为直而加人也。且国武子不能得善人,而好尽言于乱国,是以见杀。《传》曰:“惟善人能受尽言。”谓其闻而能改之也。子告我曰:“阳子可以为有道之士也。”今虽不能及已,阳子将不得为善人乎哉?
打开封面
下载高清视频
观看高清视频
视频下载器
鲁迅《狂人日记》:那赵家的狗,看了我两眼……
韩愈《柳子厚墓志铭》:沉郁苍凉,墓志中千秋绝唱。
鲁迅《药》:一百年前的人血馒头,到现在还有人吃
南华经《庄子·大宗师》:相濡以沫,不如相忘于江湖。
《药性赋·寒性》:此六十六种药性之寒者也
鲁迅《藤野先生》:影响鲁迅一生的人
原著播讲《西游记》 第二回:悟彻菩提真妙理 断魔归本合元神
鲁迅《秋夜》:除了两颗枣树,还有无尽的孤寂和彷徨。
韩愈《送孟东野序》:物不平则鸣,老孟这些年不容易啊!
原著播讲《西游记》第四回:官封弼马心何足 名注齐天意未宁
《聊斋志异·娇娜》:普信男与狐仙女的柏拉图爱情【由“听入呱声一片”点播】
鲁迅《为了忘却的记念》:他们用笔墨和鲜血书写了一个时代
邵雍《渔樵问对》:开悟奇文,揭示世界终极意义
史铁生《我与地坛》全文:这篇文,能救命
经典散文诵读,《人到六十岁该怎么活》
原著播讲《西游记》第十一回:还受生唐王遵善果 度孤魂萧瑀正空门
韩愈《送石处士序》:出去了好好干,别辜负你大爷我的期望
《出师表》:先帝创业未半,而中道崩殂
韩愈《祭十二郎文》:千古第一祭文,字字是血,字字是泪;祭文中之千古绝唱!
原著播讲《西游记》第六十五回:小雷音寺,唐僧这货又不听劝!
韩愈《后廿九日复上宰相书》:一个月没回信,老韩急了
王褒《洞箫赋》:子渊《洞箫》,穷变于声貌。
帛书《老子·道经》全文:马王堆汉墓出土帛书《道德经》
《论佛骨表》\《谏迎佛骨表》:为此篇,韩愈险些丧命,
原著播讲《三国演义》第十回:曹氏集团基本成形,谋臣猛将收了不少
原著播讲《三国演义》第四回:废汉帝陈留践位 谋董贼孟德献刀
鲁迅《故乡》:国人最喜爱的鲁迅作品之一
《我与地坛》一、二章(课文节选部分)
史铁生《务虚笔记》五:恋人
梁启超《少年中国说》全文诵读:少年强,则国强!
《药性赋·温性》:此五十四种药性之温者也。
史铁生《病隙碎笔》3:和命运和解,和自己和解
原著播讲《三国演义》第三回:议温明董卓叱丁原 馈金珠李肃说吕布
原著播讲《三国演义》第二回:张翼德怒鞭督邮 何国舅谋诛宦竖
《小窗幽记·集景》:宠辱不惊,闲看庭前花开花落;去留无意,漫随天外云卷云舒。
原著播讲《西游记》第三十七回:唐僧与乌鸡国国王梦中相会
《增广贤文·续篇》全文
《小王子》2:初识小王子
司守谦《训蒙骈句》上卷
《大医精诚》:《千金方》首卷,天下习医者必读之文